ΕΡΕΥΝΑ: Οι δορυφόροι μπορούν να εντοπίσουν έγκαιρα ένα τσουνάμι

Οι δορυφόροι μπορούν με τα ραντάρ τους έγκαιρα να εντοπίσουν το θαλάσσιο «μέτωπο» που δημιουργεί ένα τσουνάμι, σύμφωνα με μια νέα αμερικανική επιστημονική μελέτη, η οποία μπορεί να οδηγήσει σε αποτελεσματικότερους τρόπους ανίχνευσης των γιγάντιων καταστροφικών κυμάτων, έτσι ώστε να δίνονται σωτήριες προειδοποιήσεις στους παραθαλάσσιους πληθυσμούς.
Η ανακάλυψη ανατρέπει τη μέχρι σήμερα επικρατούσα αντίληψη ότι ένα τσουνάμι στον ανοικτό και βαθύ ωκεανό είναι πολύ αδιόρατο για να γίνει αντιληπτό στην επιφάνεια του νερού.

Οι αμερικανοί ερευνητές της Εθνικής Διοίκησης Ωκεανών και Ατμόσφαιρας, στο Μπούλντερ του Κολοράντο, υπό τον Όλεγκ Γκόντιν, ανέτρεξαν σε δορυφορικές εικόνες του Ινδικού Ωκεανού (από το δορυφόρο «Ιάσονα 1» της ΝΑSA), καθώς άρχισε να εξελίσσεται το φονικό τσουνάμι του Δεκεμβρίου 2004, το οποίο επέφερε τρομερά πλήγματα στις ακτές της Ταϊλάνδης, της Σρι Λάνκα και άλλων χωρών μετά από το γιγάντιο σεισμό στην Ινδονησία, αφήνοντας πάνω από 228.000 νεκρούς.
Οι επιστήμονες διαπίστωσαν ότι από ψηλά οι δορυφόροι είχαν καταγράψει ξεκάθαρα ίχνη στο νερό που άφηνε το διογκούμενο τσουνάμι. Σύμφωνα με τους ερευνητές, είναι η πρώτη φορά που οι επιστήμονες βλέπουν με αυτό τον τρόπο ένα τσουνάμι να εξελίσσεται υπόγεια και να αφήνει θαλάσσια ίχνη, πριν καν εκδηλωθεί στην επιφάνεια του νερού με όλη του την ένταση.

Μετά το τσουνάμι του 2004, οι κυβερνήσεις έχουν θέσει σε εφαρμογή συστήματα έγκαιρης προειδοποίησης, μεταξύ άλλων ένα που βασίζεται σε σημαδούρες με αισθητήρες στη μέση του ωκεανού, ώστε να ανιχνεύσουν έγκαιρα τα κύματα απο τυχόν τσουνάμι. Όμως το σύστημα αυτό θεωρείται ανεπαρκές, καθώς οι σημαδούρες δεν μπορούν να τοποθετηθούν παντού, με συνέπεια τεράστιες περιοχές των ωκεανών να μένουν ακάλυπτες. Ένα άλλο σύστημα προειδοποίησης χρησιμοποιεί αισθητήρες όχι στην επιφάνεια του νερού, αλλά στο βυθό, που μετρούν μεταβολές στην πίεση, σε περίπτωση που δημιουργηθεί τσουνάμι.

Τα τσουνάμι συνήθως γίνονται ορατά και εκδηλώνουν την καταστροφική τους δύναμη, όταν φθάνουν σε ρηχά νερά. Στα βάθη των ωκεανών, ο όγκος νερού που αντικαθιστούν στο πέρασμά τους, περνά σχεδόν απαρατήρητος - όμως αυτή η μικρή μετακίνηση της «σκιάς» πάνω στο νερό (που δημιουργείται καθώς το τσουνάμι αναδεύει το επιφανειακό νερό, κάνοντάς το έτσι πιο σκούρο) μπορεί να γίνει αντιληπτή από τους δορυφόρους.

Η ομάδα του Γκόντιν ανακάλυψε ότι καθώς το τσουνάμι διασχίζει τον ωκεανό, ανακατεύει και ταυτόχρονα σκουραίνει την επιφάνεια του νερού κατά μήκος του «μετώπου» του, κάτι που μπορούν να ανιχνεύσουν αρκετοί δορυφόροι, σύμφωνα με τη σχετική εργασία που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό “Natural Hazards and Earth System Sciences” (Φυσικοί Κίνδυνοι και Συστημικές Επιστήμες της Γης) της Ευρωπαϊκής Ένωσης Γεωεπιστημών. Όμως οι δορυφόροι που έχουν αυτή την ικανότητα ανίχνευσης, δεν καλύπτουν σήμερα όλους τους ωκεανούς της Γης, άρα υπάρχει μια ανάλογη ανεπάρκεια με τις σημαδούρες.


ΑΠΕ